گفتاردرمانی تبریز

۰ نظر

۰ ۲۷ مهر ۹۶ ، ۱۰:۱۱

انواع توجه 09146590651 , 09143162621 , 33371869

انواع توجه:

الف) توجه انتخابی (selective attention)

ب) توجه متمرکز (focused attention)

ج) توجه پایدار ((sustained attention

د) توجه تقسیم شده (divided attention )

توجه انتخابی:

عمده ترین عملکرد توجه این است که ما را قادر می سازد تا اطلاعات را بطور انتخابی مورد پردازش قرار دهیم. توجه انتخابی مستلزم فیلتر کردن اطلاعات محرک است، یعنی فرد محرک های حواس پرت کن را کنار می زند و معنی محرک اصلی را تشخیص می دهد. این مورد می تواند اتوماتیک یا خودآگاه باشد و به کارکرد مناسب سیستم هشیاری و نیز به انگیزه بستگی دارد.

توجه انتخابی در آزمایشگاه با استفاده از تکالیف جستجوی بینایی مورد مطالعه قرار می گیرد. یک نمونه از این تکالیف، جستجو کردن آیتم های خاص ( مثل کلمات، حروف یا تصاویر) در بین ردیف هایی از آیتم های حواس پرت کن است. به عنوان مثال افراد باید در لیستی از حروف یک صدای خاص را پیدا کنند. هرچه حروف حواس پرت کن به حرف هدف شبیه تر باشد این تمرین مشکل تر خواهد بود. (مثلا پیدا کردن حرف O در ردیفی از Q دشوارتر از پیدا کردن O در ردیفی از T است.)

توجه متمرکز:

در تکالیف توجه متمرکز یا جای هدف مشخص است یا هدف براحتی از سایر اطلاعات قابل تشخیص است اما عوامل حواس پرت کن نیز وجود دارد. مثلا تماشای فیلم در یک سینمای شلوغ را در نظر بگیرید. مکان پرده سینما تغییر نمی کند اما عوامل حواس پرت کن زیادی وجود دارد که باید شناخته شود. توجه متمرکز مستلزم تمرکز است.

توجه پایدار:

توجه پایدار به توانایی فرد در پردازش اطلاعات ورودی بطور فعال در یک دوره زمانی اطلاق می شود. توجه پایدار توسط تکالیف vigilance اندازه گیری می شود. vigilance به هشیاری پیش از وقوع اتفاق اطلاق می شود. در محیط آزمایشگاهی برای مطالعه vigilance از تست ساعت استفاده می کنند. در این تکلیف، فرد به حرکت ثانیه شمار در صفحه سفید ساعت نگاه می کند و هر بار که ثانیه شمار 2 ثانیه حرکت کرد باید زمان را گزارش کند. عملکرد فرد در این تکلیف پس از 30 دقیقه به طور چشمگیری کاهش پیدا می کند.

توجه تقسیم شده:

مطالعات مربوط به توجه تقسیم شده توانایی فرد را برای انجام همزمان بیش از یک تکلیف مورد بررسی قرار می دهد. تقسیم توجه و تغییر مسیر توجه با هم مورد بررسی قرار می گیرند زیرا افتراق تقسیم صحیح توجه بین تکالیف مختلف از تغییر سریع توجه از تکلیفی به تکلیف دیگر بسیار دشوار است. مثلا خواندن روزنامه و تماشای تلویزیون را در نظر بگیرید. آیا همزمان توجهتان را بین این دو کار تقسیم می کنید یا از یکی از به دیگری منتقل می کنید؟ زمانی که تلویزیون اتفاق جالبی را نشان می دهد به تلویزیون توجه می کنید و زمانی که پیام های بازرگانی پخش می شود توجهتان را به روزنامه معطوف می کنید. به همین دلیل از اصطلاح "توجه تقسیم شده" استفاده می شود تا هر دو مورد را توصیف کند

دکترجعفر معصومی

دکترای تخصصی گفتاردرمانی از دانشگاه تهران
راههای تماس:

09146590651 09143162621 33371869

۰ نظر

۰ ۲۶ مهر ۹۶ ، ۱۷:۵۳

ارزیابی توجه و تمرکز:09146590651 , 09143162621 , 33371869

ارزیابی توجه و تمرکز:

ارزیابی توجه و تمرکز محدود به یک فعالیت خاص نمی شود بلکه می توان حین انجام فعالیت های گوناگون آنرا تخمین زد. درواقع بهترین روش این است که کودک را به حال خود بگذاریم و حین بازی کردن توجه و تمرکز او را بسنجیم و فقط در مواقع لزوم از تحریکات کلامی یا بینایی استفاده کنیم. در ارزیابی توجه و تمرکز باید هم به مدت توجه و هم به پیچیدگی فعالیت اهمیت داد.

ملاک ها و معیار هایی ارائه شده است که می توان بر اساس آنها میزان رشد توجه کودک را ارزیابی کرد. سطح توجه در دوره های سنی مختلف به شرح ذیل است:

سن	سطح توجه
تولد تا1سالگی	اکثرا حواس پرت است، حتی راه رفتن اطرافیان موجب حواس پرتی می شود.
1-2 سالگی	توجه یک کاناله است یعنی توجه می کند ولی مداخلات کلامی را نمی پذیرد.
2-3 سالگی	توجه یک کاناله ولی کمی بالاتر از سطح قبلی است. همزمان نمی تواند به تحریکات شنوایی و بینایی متمرکز شود برای مثال زمانی که فعالیتی بینایی انجام می دهد اگر با او صحبت کنیم به سوالات ما پاسخ نمی گوید.
3-4 سالگی	در بین تحریکات بینایی یا شنوایی قرار دارد. اگر بزرگترها به او کمک کنند می تواند هم زمان هم گوش کند و هم نگاه کند.
4-5 سالگی	توجه دو کاناله است.
5-6 سالگی	بین حواس بینایی، شنوایی و لمس هماهنگی بوجود می آید و برای خواندن و نوشتن آمادگی ایجاد می شود.

نتایج پژوهشی که در زمینه مدت زمان توجه کودکان صورت گرفت به شرح زیر است:

سن	2 سالگی	3 سالگی	4 سالگی	5 سالگی
مدت توجه	7 دقیقه	9 دقیقه	13 دقیقه	15 دقیقه

علامت ها و ویژگی های کودک مبتلا به اختلالات توجه :

• این کودکان معمولا از تماس چشمی خودداری می کنند یا در برقراری آن ناتوان هستندالبته نه مانند کودکان درخودمانده

• گاهی ممکن است برعکس مورد بالا بطور ثابت به گوینده خیره شوند.

• بطور مداوم پج پچ می کنند.

• فرار می کنند یعنی وقتی فعالیتی به او محول می کنیم انجام نمی دهد، وارد مکالمه شفاهی نمی شود، توجه نمی کند واز طرف مکالمه فرار می کند.

• بی حوصله و سرخورده است و ممکن است رفتاری مثل پرتاب اسباب بازی داشته باشد.

• مرتب می خواهد فعالیت را تغییر دهد و کار جدیدی شروع کند.

بیشتر فعالیت ها را ناتمام رها می کند

دکترجعفر معصومی

دکترای تخصصی گفتاردرمانی از دانشگاه تهران
راههای تماس:

09146590651 09143162621 33371869

۰ نظر

۰ ۲۶ مهر ۹۶ ، ۱۷:۴۳

توجه

توجه 09146590651 09143162621 33371869 :

توجه عبارت است از قدرت تمرکز کافی در کاری برای انجام آن یا برای جایدهی محرک در مغز و یا دریافت ویژگی های اساسی محرک.

در واقع توجه و تمرکز یعنی قدرت و توانایی فرد به متمرکز شدن بر محرک خاص ومحدود کردن اثر سایر محرک ها.

یادگیری و همچنین در اکثر موارد انجام فعالیت های گوناگون نیازمند توجه است.

مراحل رشد توجه و تمرکز:

الف) توجه بیش از حد انحصاری

ب) توجه بیش از حد فراگیر

ج) توجه انتخابی

الف: توجه بیش از حد انحصاری

در این دوره که معمولا از تولد تا قبل از سنین مدرسه (حدود 6 سالگی) طول می کشد، معمولا توجه کودک توسط یک جنبه از میدان محرک تسخیر می شود و کودک به آن جنبه بیش از جوانب دیگر توجه می کند. برخی کودکان برای مدت طولانی وبرخی دیگر برای دوره های کوتاهتر پدیده را مورد توجه قرار می دهند.در این دوره هیچ نوع یادگیری ضمنی وجود ندارد.

اندازه نسبی نمره مرکزی ونمره ضمنی معیاری از میزان توجه انتخابی به دست می دهد. هرچه نمره ضمنی بیشتر باشد توجه انتخابی کمتر است و برعکس. در واقع یادگیری ضمنی نشان دهنده یک روش غیر کارآمد پردازش اطلاعات است، زیرا هرچه توجه بیشتر به چیز های غیر اساسی جلب شود، توجه مرکزی کمتر میشود.

برای مثال هنگام خواندن یک مطلب نیاز است که خیلی از جنبه های ضمنی و فرعی موقعیت محرک، مثل روشنی و اندازه حروف مورد غفلت قرار گیرد و توجه روی شکل، ترتیب و فضاسازی ترکیبات حروف متمرکز شود.

طبق تحقیقات انجام شده خوانندگان ضعیف در مقایسه با خوانندگان خوب، یادگیری جانبی بیشتری نشان می دهند.

ب) توجه بیش از حد فراگیر

در این مرحله جنبه های مختلف دنیای محرک مورد توجه کودک قرار می گیرد. در حقیقت خیلی بیشتر از آن حداقلی که برای ردیابی و شناخت موثر مختصه های ممیزه لازم است، مورد توجه قرار می گیرد. یادگیری ضمنی در اینجا به بالاترین حد میرسد. کودکان در حدود سنین 6 تا 10 سال به این مرحله از توجه می رسند.در این مرحله به مختصه های جانبی درست به اندازه مختصه های مرکزی توجه می شود، پس مقدار زمانی که برای بررسی مختصه های مرکزی صرف می کنند نسبتا کم است و از نقطه نظر کارایی چنین توجهی منجر به پردازش کمتر از حد مطلوب می شود.

دکترجعفر معصومی

دکترای تخصصی گفتاردرمانی از دانشگاه تهران
راههای تماس:

09146590651 09143162621 33371869