منظور از توجه چیست و چگونه ارتقاء مییابد؟
کودکان
معمولاً توجه کمی دارند. بهبود توجه یعنی اینکه کودک قادر باشد برای انجام یک
فعالیت توجه و تمرکز کند. افزایش میزان توجه در تمام زمینههای یادگیری تأثیر بسزایی
دارد. توجه بالا به کودک کمک میکند تا زبان را بهتر و راحتتر درک کرده و بیاموزد.
با رشد و نمو بیشتر سطح توجه کودکان افزایش مییابد. مثلاً یک کودک یک ساله به راحتی دچار حواسپرتی میشود. ولی کودک دو
ساله سالم میداند چگونه باز کند و در برابر مداخله بزرگسالان مقاومت کند. در سه
سالگی، کودکان در بازیهای خود انعطاف بیشتری نشان میدهند و میتوانند به
دستورالعمل بزرگسالان توجه کنند. برخی کودکان برای گذار از سطوح توجه نیاز به کمک
دادند.
توجه را چگونه میتوان بهبود بخشید؟
* حذف
عوامل حواس پرت کن میتواند مفید باشد.
* اسباببازیها
و وسایل مورد علاقه کودک خود را بکار بگیرید.
* بازی با
یک وسیله مشخص ولی به روشهای مختلف به افزایش میزان توجه کمک میکند.
* سورپریز
و نوآوری در بازیها اشتیاق و لذت کودک را افزایش میدهد مثلاً پنهان کردن یا لفاف
کردن اشیاء با کاغذهای رنگی
* مهمتر
از همه اینکه از تمایل و علاقه کودکان پیروی کنید. این کار خیلی ساده است و کافیست
که شما کنار کودکتان بازی کنید و به آنچه او انجام میدهد، علاقه نشان دهید و نظر
بدهید.
* با
افزایش میزان توجه کودک، تشویق به تماس چشمی و مهلت دادن برای پاسخ به پیشنهادهای
شما بسیار مفید خواهد بود.
□ بادکنک
بادکنکها
را باد کرده و به هوا بیاندازید تا هوای داخلشان خالی شود. هوای خروجی از بادکنکها
را حس کنید. با بادکنک صدا درآورید. آنها را بیاندازید و بگیرید. روی آنها صورت
بکشید. روی آنها تصاویری را بچسبانید. آنها را نصفه فوت کرده سپس با آب رنگی پر
کرده بگذارید یخ بزنند. آنها را بترکانید.
□ بشکهها یا استوانههای ته بسته
از آنها
برای شمارش و تطبیق رنگها استفاده کنید. به شیوههای مختلف برج بسازید. روی همدیگر
غلت دهید. اشیائی را داخلشان پنهان کرده و بازی حافظه انجام دهید. شیرینهای رنگی
را جدا کرده داخل آنها بریزید. در حمام با آنها بازی کنید و پر از آب کنید یا روی
آب شناور سازید. به کمک آنها خانههای ماسهای بسازید. آنها را بشوئید. آنها را در
گوشه و کنار اتاق پنهان کنید.
□ مهرههای رنگی، دگمه، قرقره، نخ
دستبند،
گردنبند یا مار درست کنید. آنها را بر اساس رنگ، شکل و سایز دستهبندی کنید. آنها
را داخل ظرفی بریزید و تکان دهید. الگو بسازید مثل آبی، قرمز، آبی، قرمز برج بسازید. آنها را در جیب خودتان پنهان کنید.
□ جعبه لامسه
شیء جالبی
را در جعبهها قرار دهید و در آن را به آرامی باز کنید. اجازه دهید کودکتان دستش
را به داخل جعبه برده و آن را لمس کند. سپس آن را بیرون آورده و با آن بازی کنید.
اشیاء جالب زیر پیشنهاد میشوند:
-یک پاپت:
به آن نوشیدنی بدهید. آن را بوس کنید. سرش کلاه بگذارید. آنرا تکان دهید
- سیب
آنرا نصف
کرده یا ریز ریز کنید. دانههایش را بشمارید. پوست آنرا ببرید. کیک سیب درست کنید.
- خمیر بازی
آنرا لوله کنید و اشکال مختلفی با کمک یک کارد
در بیاورید. توپ یا سوسیس بسازید. مدلهای مختلفی بسازید مثل: گربه، مارکیک تولد با
شمع، آدم برفی، لانه پرنده با تخمهای آن دستبند، حلقه، ساعت
-کیسه لوبیا
آنرا پرت
کرده و بگیرید. آنرا حرکت دهید، تکان دهید. آنرا روی سرتان طوری نگهدارید که
نیفتد. داخل جعبه یا سبد بیاندازید.
□ پازل
تمام
قطعات را برداشته مجدداً بچسبانید. زمانیکه این کار را انجام میدهید راجع به
قطعات صحبت کنید و کلمات و اشارات مربوطه را به او یاد بدهید. یک قطعه را پنهان
کنید و بپرسید کدام قطعه بوده؟ یا آنرا در دستتان پنهان کنید و بخواهید حدس بزند
که در داخل کدام دستتان است؟ قطعات پازل را با اشیاء واقعی تطبیق دهید. دور آنها
خط بکشید تصویرشان را روی کاغذ واقعی در بیاورید.
□ آجر پلاستیکی
برج یا
دیوار بسازید و بعد بزنید تا بریزند. آجرها را پشت سرهم بچسبانید و روی میز پشت
سرهم هل بدهید. آنها را بهم بچسبانید. آجرهایی از رنگها و اشکال مختلف در گوشه و
کنار اتاق پنهان کنید. آنها را از نظر شکل و رنگ تطبیق داده و دستهبندی کنید. با
آنها شکل حیوانات سادهای را بسازید مثل گربه یا زرافه. با آنها مربع یا مستطیل
بسازید. الگو بسازید: بزرگ ـ کوچک ـ بزرگ - کوچک.
□ جعبه هوش
با مهرهها
به شیوه غیر رسمی بازی کنید تا به بازی شباهت بیشتری پیدا کند. مثلاً یکی را پشت
خود یا داخل یکی از دستانتان پنهان کنید. یکی را پشتسر خود بگذارید. یکی را در
جیب، آستین یا جوراب خود بگذارید. یکی را بیندازید و بگیرید. شکل آنها را روی کاغذ
در آورده و رنگ بزنید. با آنها برج بسازید.
□ کتاب و
ترانهها:
کتابهای سه بعدی،
کتاب موزیکال و سایر انواع کتب برای کودکان جذاب هستند و توجه آنها را جلب میکنند.
خواندن اشعار و ترانهها بطور پیدرپی در دفعات زیاد به کودک کمک میکند تا منتظر
مورد بعدی باشند. استفاده از پوشش یا گریم مربوط به هر شعر خیلی جالبتر میشود.
برای بعضی از اشیاء میتوان از پاپت یا خمیربازی استفاده کرد. مثلاً " یک
گنجشک برای گنجشک اشی مشی".
□ ترسیم
اشکال
کشیدن اشکال مربوط
به اشعار، داستانها یا اسباب بازیهای آشنا برای کودک جالب توجه است. میتوانید
همراه با خواندن شعر تصاویر آن را بکشید و رنگآمیزی کنید. تصاویری از خانه،
اتوبوس، ماشین یا تراکتور بکشید در حالیکه کودک شما از پنجره به آنها نگاه میکند.
تصاویر سادهای از گل، خورشید، ستاره و ......... بکشید که چهره حیوان یا انسان دارند.
09143162621
09146590651
دکتر جعفر
معصومی دکترای
تخصصی گفتاردرمانی از دانشگاه تهران
www.گفتاردرمانی.com
www.goftardarmaniazarbaijan.com
www.goftardarmanitabriz.com
https://telegram.me/jafarmasumi
https://www.instagram.com/goftardarmani_tabriz/
https://twitter.com/masumislp