نکات کلی
بازی های تمیز شنیداری با افزایش آگاهی کودک از تفاوتهای ظریف بیان صداها، مهارتهای شنیداری را در او تقویت می‌کند. کودکان از طریق بازیهای مذکور تفاوت یک صدا از صدای دیگر را در می‌یابند. بازیهای مربوط به این بخش در واقع بدنبال رشد مهارتهای تمیز شنیداری از طریق گوش دادن به مجموعه‌ای از صداهای مختلف می‌باشد.
چرا بهبود تمیز شنیداری امری مهم محسوب می‌شود؟
کودکان در حین گوش دادن به تفاوتهای ظریف میان صداها می‌توانند فرق میان زیر و بمی (زیر یا بم)، بلندی (آرام/ بلند)، کشش صدا (منقطع ـ ممتد) و ریتم (تند ـ‌کند) را دریابند. یادگیری و تشخیص تفاوتهای مذکور جهت درک گفتار مفید است و نیز کودک را به برقراری ارتباط از طریق موسیقی و حرکت تشویق می‌کند.
چگونه تمیز شنیداری را می‌توان بهبود بخشید؟
جلب توجه کودک به صداهای محیطی وصحبت کردن در مورد آنها بهمراه بازیهای خاصی که در این زمینه وجود دارد میتواند، به کودک در توجه به تفاوتهای صوتی مثل بلند/ آرام و زیر/ بم یاری رساند.
تقلید صداها
□تقلید ریتمهای موسیقیایی:
- تند و کند:
ضربات تند و کند را بر روی یک طبل یا یک قوطی بزنید و کودک را تشویق کنید که از آن تقلید نماید. به اواجازه دهید که در ابتدا کار شما را مشاهده نماید سپس خود به انجام آن کار بپردازد. وقتی کودک تفاوت تند و کند را درک نمود این بار صدا را از پشت یک پرده یا صندلی ایجاد نمایند. در این حالت او به جای نگاه کردن، به تفاوت مذکور گوش می‌دهد.
-ممتد و منقطع:
صداهای ممتد و منقطع را با استفاده از دهان، صوت یا بوق پلاستیکی ایجاد نمائید. بوقهای جشن برای مشاهده طول صدا مفید هستند به همین حالت صدای یک سوت ممکن است همانگونه که شنیده می‌شود، احساس گردد لذا این نیز مفید است. کودک را تشویق کنید که به تفاوت در منقطع و ممتد بودن صدا توجه نماید و به تقلید آنها بپردازد.
-بلند و آرام:
با کوبیدن دوسنج یا سرقابلمه به یکدیگر صداهای بلندی را ایجاد نماید. سپس کودک را تشویق کنید که همانند شما عمل نماید. پس صداهای بسیار آرای را ایجاد نمائید و ببینید که آیا کودک قادر به تقلید آنها می‌باشد یا خیر؟. به منظور تأکید به تفاوت میان صداها، حرکات خود را به صورت اغراق‌آمیز انجام دهید. هنگامی که کودک این مسئله را درک نمود. صداها را در خارج از میدان بینایی او تولید نمائید و ببینید که آیا میتواند به تقلید آنها بپردازد.
-ریتمها:
کودکان بزرگتر ممکن است قادر به تقلید ریتمهای ساده مثل، کندـ تند- تند-کند، باشند. در این بخش نیز در ابتدا به کودک اجازه دهید که ابزار (صوتی) را مشاهده نماید، سپس آن را پنهان کنید و وی را تشویق کنید که تنها با شنیدن صداها و ریتم آنها را تقلید نماید.
-زیر و بم:
یک صدای بم را با پیانو، زیلوفون یا سنتورک فلزی[1]تولید نمائید و کودک را ترغیب
کنید تا به تقلید آن بپردازد و همین کار را با صدای زیر انجام دهید و در
مورد تفاوتهای میان این دو نوع صدا صحبت کنید. کودک را برگردانید و یا از او
بخواهید که چشمهایش را بپوشاند. ملاحظه کنید که آیا او بدون دیدن میتواند صدای
بعدی را تقلید نماید.
09143162621
09146590651
دکتر جعفر
معصومی دکترای
تخصصی گفتاردرمانی از دانشگاه تهران
www.گفتاردرمانی.com
www.goftardarmaniazarbaijan.com
www.goftardarmanitabriz.com
https://telegram.me/jafarmasumi
https://www.instagram.com/goftardarmani_tabriz/
https://twitter.com/masumislp
