ارزیابی برتری طرفی:
حدود سنین 5/3-5/5 سالگی کودک توانایی استفاده بیشتر و بهتر یکی از اندامهای قرینه را بدست میآورد که به نام"برتری طرفی" شناخته شده است. برتری طرفی به دنبال غالب شدن یکی از نیمکره های مغزی حاصل میشود که نیمکره غالب همان نیمکره ای است که فرایندهای زبانی را از قبیل درک و شناخت علایم بینایی، پردازش حرکتی و معنایی گفتار و انجام عملیات مربوط به ریاضیات و... کنترل میکند. نیمکره غالب مغز در اکثر افراد نیمکره چپ مغزی میباشد. بدین ترتیب کودک فعالیتهای ظریف را با اندامهای نیمه راست بدن خود با مهارت، ظرافت و سرعت عمل بیشتری انجام خواهد داد. ارزیابی برتری طرفی در کودکان عقب مانده ذهنی معمولا همچون سایر فعالیت ها با تاخیر و ناهماهنگی بسیار ایجاد خواهد شد و از آن ها که تثبیت استفاده بهتر و بیشتر یکی از اندامهای قرینه نشانگر غالب شدن نیمکره غالب مغزی و سازماندهی فعالیتهای زبانی خواهد بود، ارزیابی و آموزش در زمینه تسریع شکل گیری برتری طرفی اهمیت بسزایی خواهد داشت. ارزیابی برتری طرفی در کودکان عقب مانده ذهنی در گوش، چشم، دست، پا انجام میگیرد ولی در درمان اعضایی که از اهمیت بیشتری برخوردار هستند دست و پا و بخصوص دست میباشد.
ارزیابی برتری چشمها: ارزیاب کاغذی را به شکل استوانه ای در آورده و آن را مقابل کودک روی میز قرار میدهد طوری که فاصله استوانه کاغذی از هر دو دست یکسان باشد، سپس از کودک میخواهد تا با استفاده از استوانه کاغذی به اشیا نگاه کند. میتوان ارزیابی را به دو طریقه دیگر نیز انجام داد، زمانی که استوانه به دست راست و یا زمانی که استوانه به دست چپ نزدیک است. معمولا کودک استوانه را به چشم برتر خود نزدیک کرده و به اشیا نگاه خواهد کرد.
ارزیابی برتری گوش: ارزیاب از کودک میخواهد تا وسایل صداسازی را که روی میز به فاصله یکسان از دستهای کودک قرار داده شده است را کنار گوش خود برده و به صدا درآورد، از وسیل صداساز مناسب ساعت مچی میباشد که دارای صدای خفیف میباشد و ضروری است برای شنیدن بهتر آن را به گوش نزدیک ساخت. ارزیابی در دو نوبت دیگر یعنی زمانی که ساعت در هر نوبت به یکی ازدستها نزدیک شده است انجام خواهد شد. کودک برای شنیدن بهتر صدا وسیله را به گوش برتر خود نزدیک خواهد کرد.
ارزیابی برتری دستها: ارزیاب وسایل نقاشی چون مداد، مدادرنگی و پاککن را در سه نوبت مختلف با فواصل مختلف از دستهای کودک و یا در حالتی که فاصله آنها با هر دو دست یکسان است روی میز قرار میدهد و از وی میخواهد تا آن وسایل را به درمانگر بدهد و یا با استفاده از آنها نقاشی کند، که معمولا از دست برتر استفاده خواهد کرد و یا از خانواده کودک سوال خواهد کرد که فعالیتهایی چون برداشتن وسایل، استفاده از قاشق غذاخوری، استفاده از لیوان آب و... را با کدام یک از دستهای خود انجام میدهد.
ارزیابی برتری پاها: ارزیاب از کودک میخواهد که با تعادل روی دو پا بایستد و سپس توپی را با فواصل مختلف از هریک ازپاها و یا در حالتی که فاصله آن از هر دو پا یکسان است قرار بدهد و از وی میخواهد تا با پا توپ را لگد بزند و یا ازکودک میخواهد تا با حالت لیلی کردن راه برود. در هر یک از موارد فوق کودک از پای برتر خود استفاده خواهد کرد.
درصورتی که به هنگام ارزیابی برتری طرفی هر یک از اندامهای فوق، کودک فعالیتها را به طور منظم با هر دو اندام قرینه انجام دهد و خانواده او نیز تاکید کنند، فرزندشان فعالیتهایش را با استفاده از هر دو عضو قرینه انجام میدهد، در برگه ارزیابی ثبت خواهد شد که برتری طرفی در کودک مورد نظر تثبیت نشده است.
راههای ارتباطی ما
09146590651 و 09143162621
www.goftardarmaniazarbaijan.com
www.گفتاردرمانی.com
